EMDR (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme), Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) tedavisinde en çok araştırılan psikoterapötik yöntemlerden biridir. 1989’dan itibaren yapılan birçok kontrollü çalışma, EMDR’nin TSSB tedavisindeki etkinliğini kanıtlamıştır. Aşağıda, EMDR’nin etkisi üzerine yapılan bazı önemli araştırmalar ve bulgular yer almaktadır:
EMDR’nin Etkinliği Üzerine Araştırmalar:
- Kontrollü Çalışmalar ve Meta Analizler: EMDR, çeşitli kontrollü çalışmalarda TSSB tedavisinde önemli bir etki gösterdi. Özellikle, EMDR tedavisinin, tedavi almayan veya spesifik olmayan tedavi gören kontrol gruplarına kıyasla çok daha etkili olduğu ve maruz kalma terapisi ile diğer bilişsel davranışçı yaklaşımlarla benzer sonuçlar verdiği rapor edilmiştir (Davidson & Parker, 2001; Maxfield & Hyer, 2002).
- Ampirik Çalışmalar: Yapılan birçok ampirik araştırma, EMDR’nin TSSB için en etkili tedavi yöntemlerinden biri olduğunu ortaya koymuştur. Bu yöntem, diğer travma müdahalelerine kıyasla daha etkili bulunmuştur (Van Etten & Taylor, 1998; Power et al., 2002).
EMDR’nin Diğer Psikolojik Rahatsızlıklara Etkisi:
- Spesifik Fobi: EMDR, fobi tedavisinde de başarılı sonuçlar vermiştir (De Jongh et al., 1999, 2002).
- Performans Kaygısı: Performans kaygısı üzerine yapılan çalışmalar, EMDR’nin bu durum üzerinde olumlu etkiler yarattığını göstermektedir (Maxfield & Melnyk, 2000).
- Panik Bozukluk: Panik bozukluk tedavisinde de EMDR’nin etkili olduğu belirlenmiştir (Goldstein & Feske, 1994).
- Beden Algısı Bozukluğu: EMDR, beden algısının bozulduğu durumlarda da etkili olabilmektedir (Brown, McGoldrick & Buchanan, 1997).
- Çocuklarda Travma Belirtileri: EMDR, çocuklardaki travma belirtilerinin tedavisinde de etkili bir yöntem olarak öne çıkmaktadır (Chemtob et al., 2002).
- Yas ve Kronik Ağrı: EMDR, yas süreci ve kronik ağrı gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde de olumlu etkiler göstermektedir (Sprang, 2001; Grant & Threlfo, 2002).
EMDR’nin Kabulü ve Önerilen Kullanımı:
- Amerikan Psikiyatri Derneği: Amerikan Psikiyatri Derneği, akut ve kronik TSSB tedavisinde EMDR’yi ve Bilişsel Davranışsal Terapiler’i aynı etkinlik seviyesinde kabul etmektedir (American Psychiatric Association, 2004).
- ABD Savaş Gazileri ve Savunma Departmanları: TSSB tedavisinde en üst sıralarda EMDR’yi tavsiye eden kuruluşlardan biridir (Clinical Practice Guidelines, 2004).
- Uluslararası Travmatik Stres Çalışmaları Örgütü (ISTSS): ISTSS, EMDR’yi TSSB için etkili bir tedavi yöntemi olarak kabul etmektedir (Chemtob et al., 2000).
- Diğer Uluslararası Kurumlar: İngiltere Krallığı Sağlık Departmanı (2001) ve İsrail Ulusal Ruh Sağlığı Birimi (2002) gibi kurumlar da EMDR’nin etkinliğini onaylamaktadır.
Sonuç:
EMDR, Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve diğer psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde oldukça etkili bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Yapılan ampirik ve meta analiz çalışmaları, EMDR’nin diğer tedavi yöntemlerine kıyasla güçlü bir seçenek sunduğunu ve travma tedavisinde geniş bir kabul gördüğünü göstermektedir. Uluslararası sağlık kurumları ve devlet organları, EMDR’yi travma tedavisi için onaylamış ve tavsiye etmiştir.
