Şema Terapi, bireylerin kendileri, diğer insanlar ve dünya hakkında geliştirdiği olumsuz ve uyum bozucu şemaları ele alan bütüncül bir terapi yöntemidir. Bu yaklaşım, Jeffrey Young tarafından geliştirilmiş olup, özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde kök salmış, değiştirilmesi zor olan psikolojik bozuklukların tedavisi için tasarlanmıştır.
Şema Terapi’nin Tanımı
Şema kavramı, erken dönem uyum bozucu şema teriminin kısaltılmış bir hali olarak kullanılmaktadır. Şema Terapisi, bireylerin düşünce, duygu ve davranış kalıplarını yeniden yapılandırmayı hedefler. Bu terapi yöntemi:
- Bilişsel: Şemaların yanlış yönlendirdiği düşünce kalıplarını analiz eder.
- Yaşantısal: Danışanın geçmiş deneyimlerini ele alarak duygusal iyileşme sağlar.
- Duygu Odaklı: Olumsuz duyguları tanımlayıp bunları dönüştürür.
- Davranışsal: İşlevsiz davranış örüntülerini kırmaya yönelik stratejiler sunar.
Hedef Kitlesi ve Kapsamı
Şema Terapi, geniş bir psikolojik bozukluk yelpazesine hitap eder. Özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde oluşan uyum bozucu şemalar, kişinin yaşamının ilerleyen dönemlerinde ilişkiler, kariyer ve benlik algısı üzerinde derin etkiler bırakabilir. Şema Terapi bu etkileri çözümlemeye ve danışanın sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirmesine yardımcı olur.