Young tarafından 1990 yılında kişilik bozukluğu olan bireylerde belirlenen 18 erken dönem uyum bozucu şema, bireylerin yaşadığı duygusal ve psikolojik zorlukları anlamada önemli bir kavramdır. Bu şemalar, bireylerin geçmiş yaşantılarından, özellikle de erken çocukluk döneminden kaynaklanan olumsuz inançlar ve düşünce kalıplarıyla ilişkilidir. Şema Terapisi, bu tür şemaların farkına varılmasını ve bunlarla başa çıkılmasını sağlamak için etkili bir tedavi yöntemidir.
İşte uyum bozucu şemalar:
- Güvensizlik ve Kötüye Kullanım: Bireyler, duygusal veya fiziksel açıdan güvende olmadıkları hissine kapılır.
- Duygusal Yoksunluk: Kişi, duygusal destek ve şefkatten yoksun olduğu inancına sahiptir.
- Kusurluluk ve Utanç: Birey, kendisini kusurlu ve değer kaybına uğramış olarak görür.
- Sosyal İzolasyon ve Yabancılaşma: Kişi, başkalarından farklı veya yabancı hisseder.
- Duygusal Bastırma: Kişi, duygularını bastırarak onları ifade etmekte zorluk çeker.
- Bağımlılık ve Yetersizlik: Kişi, kendi başına kararlar alabilecek veya sorunları çözebilecek kapasiteye sahip olmadığını hisseder.
- Zarar Görme ve Dayanıksızlık: Kişi, bir felaket ya da tehlike karşısında korunmasız olduğunu düşünür.
- İç İçe Geçme ve İstikrarsızlık: Birey, duygusal olarak başkalarına aşırı bağımlı olabilir veya ilişkiyi sürdürebilmek için zorlanabilir.
- Boyun Eğme: Kişi, kendi ihtiyaçlarını başkalarının ihtiyaçları için sürekli olarak geride tutar.
- Başarısızlık: Kişi, herhangi bir konuda başarısız olacağına inanır.
- Ayrıcalıklılık: Kişi, kendisinin başkalarından üstün olduğunu düşünür.
- Yetersiz Özdenetim: Kişi, dürtülerini kontrol etmekte zorlanır ve bu da sorunlara yol açar.
- Kendini Feda Etme: Kişi, başkalarının isteklerini kendi ihtiyaçlarından önce tutar ve kendisini feda eder.
- Yüksek Standartlar: Kişi, mükemmeliyetçi bir yaklaşımla sürekli olarak yüksek standartlara ulaşmaya çalışır.
- Karamsarlık: Kişi, her durumda olumsuz sonuçlar bekler ve geleceği karamsar bir şekilde görür.
- Cezalandırıcılık: Kişi, kendi hatalarını ya da başkalarının hatalarını sürekli olarak cezalandırmak ister.
- Onay ve Takdir Arama: Kişi, başkalarının onayını ve takdirini sürekli olarak arar.
Şema Terapisinin Rolü
Şema terapisi, bu uyum bozucu şemaların farkına varılmasını ve sağlıklı bir şekilde yönetilmesini amaçlar. Terapist, bireylere bu şemaları tanıma ve dönüştürme konusunda rehberlik eder. Şema terapisi, kişilik bozukluklarının tedavisinde etkili bir yöntemdir ve bireylerin yaşam kalitesini artırmalarına yardımcı olur.
Konya Şema Terapisi ve Konya Terapist ihtiyacınız için, uzmanlarımızla birlikte bu şemaları anlamak ve bunlarla başa çıkmak için terapi hizmeti sunmaktayız.
